Ξενοφώντος, Ελληνικά, Βιβλίο Α΄, 5-9




 Ξενοφώντος «Ελληνικά» Α΄ 5-9

Α΄Aδίδακτο κείμενο

 οἱ δὲ Ἀθηναῖοι ἀνταναγαγόμενοι ἐναυμάχησαν περὶ Ἄβυδον κατὰ τὴν ᾐόνα, μέχρι δείλης ἐξ ἑωθινοῦ. καὶ τὰ μὲν νικώντων, τὰ δὲ νικωμένων, Ἀλκιβιάδης ἐπεισπλεῖ δυοῖν δεούσαις εἴκοσι ναυσίν. ἐντεῦθεν δὲ φυγὴ τῶν Πελοποννησίων ἐγένετο πρὸς τὴν Ἄβυδον˚ καὶ ὁ Φαρνάβαζος παρεβοήθει, καὶ ἐπεισβαίνων τῷ ἵππῳ εἰς τὴν θάλατταν μέχρι δυνατὸν ἦν ἐμάχετο, καὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς αὑτοῦ ἱππεῦσι καὶ πεζοῖς παρεκελεύετο. συμφράξαντες δὲ τὰς ναῦς οἱ Πελοποννήσιοι καὶ παραταξάμενοι πρὸς τῇ γῇ ἐμάχοντο. Ἀθηναῖοι δὲ ἀπέπλευσαν, τριάκοντα ναῦς τῶν πολεμίων λαβόντες κενὰς καὶ ἃς αὐτοὶ ἀπώλεσαν κομισάμενοι, εἰς Σηστόν. ἐντεῦθεν πλὴν τετταράκοντα νεῶν ἄλλαι ἄλλῃ ᾤχοντο ἐπ' ἀργυρολογίαν ἔξω τοῦ Ἑλλησπόντου˚ καὶ ὁ Θράσυλλος, εἷς ὢν τῶν στρατηγῶν, εἰς Ἀθήνας ἔπλευσε ταῦτα ἐξαγγελῶν καὶ στρατιὰν καὶ ναῦς αἰτήσων.  μετὰ δὲ ταῦτα Τισσαφέρνης ἦλθεν εἰς Ἑλλήσποντον˚ ἀφικόμενον δὲ παρ' αὐτὸν μιᾷ τριήρει Ἀλκιβιάδην ξένιά τε καὶ δῶρα ἄγοντα συλλαβὼν εἶρξεν ἐν Σάρδεσι, φάσκων κελεύειν βασιλέα πολεμεῖν Ἀθηναίοις.                                       

Β΄. Λεξιλογικά

ἀντανάγομαι: ανοίγομαι στο πέλαγος εναντίον επιτιθέμενων πλοίων
ᾐών-όνος: ακτή
ἑωθινό: πρωινό
ἐπεισπλέω: πλέω αιφνιδιαστικά μαζί με άλλους
παραβοηθέω-ῶ: σπεύδω σε βοήθεια κάποιου που κινδυνεύει
παρακελεύομαι: παρακινώ, προτρέπω
συμφράσσω: απομονώνω, συμπυκνώνω, προφυλάσσω περιμετρικά
ἀργυρολογία: είσπραξη χρημάτων, φορολογία
ξένια (τά): δώρα
εἴργω: αποκλείω, εμποδίζω

Γ΄. Ασκήσεις

1.      Να μεταφράσετε το κείμενο.

2.      ἐπεισπλεῖ: να κλιθεί στον ενεστώτα και τον παρατατικό.

3.      συμφράξαντες, παραταξάμενοι, κομισάμενοι, ἀφικόμενον, ἐξαγγελῶν:                           
      να αντικαταστήσετε χρονικά τις μετοχές και να τις τρέψετε στις αντίστοιχες προτάσεις.

4.      Να καθορίσετε τη συντακτική θέση των υπογραμμισμένων λέξεων.

5.      ναῦς, ἱππεῦσι, τριήρει, βασιλέα: να κλιθούν τα ουσιαστικά και στους δύο αριθμούς.

6.      «μέχρι δυνατόν ἦν»: να χαρακτηρίσετε την πρόταση. Ποιο το υποκείμενο της απρόσωπης έκφρασης;

7.      «Τισσαφέρνης ἦλθεν εἰς Ἑλλήσποντον»: να μεταφέρετε την πρόταση στον πλάγιο λόγο, σε εξάρτηση από τα ακόλουθα ρήματα:
     α) ὁρῶ …………………………………………………………………………………………..
     β) οἴομαι ……………………………………………………………………………………….
     γ) ἔλεγον ……………………………………………………………………………………….

8.    Να συμπληρώσετε τους ζητούμενους τύπους στον πίνακα:


     β΄ ενικό οριστ. Ενεστ.
     α΄ ενικό παρατατ.
     β΄ πληθ.   οριστ.  μέλλ.
  β΄ ενικό         προστ. ενεστ.
      β΄ ενικό προστ. αορ.
νικώντων





παρεβοήθει





ἀπώλεσαν





συλλαβών





ἐξαγγελῶν