ΚΕΙΜΕΝΟ
Μηδέποτε μηδὲν αἰσχρὸν ποιήσας ἔλπιζε λήσειν· καὶ γὰρ ἂν τοὺς ἄλλους λάθῃς, σεαυτῷ συνειδήσεις. Τοὺς μὲν θεοὺς φοβοῦ, τοὺς δὲ γονεῖς τίμα, τοὺς δὲ φίλους αἰσχύνου, τοῖς δὲ νόμοις πείθου. Τὰς ἡδονὰς θήρευε τὰς μετὰ δόξης· τέρψις γὰρ σὺν τῷ καλῷ μὲν ἄριστον, ἄνευ δὲ τούτου κάκιστον. Εὐλαβοῦ τὰς διαβολὰς, κἂν ψευδεῖς ὦσιν· οἱ γὰρ πολλοὶ τὴν μὲν ἀλήθειαν ἀγνοοῦσιν, πρὸς δὲ τὴν δόξαν ἀποβλέπουσιν. Ἅπαντα δόκει ποιεῖν ὡς μηδένα λήσων· καὶ γὰρ ἂν παραυτίκα κρύψῃς, ὕστερον ὀφθήσει. Μάλιστα δ' ἂν εὐδοκιμοίης, εἰ φαίνοιο ταῦτα μὴ πράττων ἃ τοῖς ἄλλοις ἂν πράττουσιν ἐπιτιμῴης. Ἐὰν ᾖς φιλομαθὴς, ἔσει πολυμαθής. Ἃ μὲν ἐπίστασαι, ταῦτα διαφύλαττε ταῖς μελέταις, ἃ δὲ μὴ μεμάθηκας, προσλάμβανε ταῖς ἐπιστήμαις· ὁμοίως γὰρ αἰσχρὸν ἀκούσαντα χρήσιμον λόγον μὴ μαθεῖν καὶ διδόμενόν τι ἀγαθὸν παρὰ τῶν φίλων μὴ λαβεῖν. Κατανάλισκε τὴν ἐν τῷ βίῳ σχολὴν εἰς τὴν τῶν λόγων φιληκοΐαν·
Ἰσοκράτους, Πρὸς Δημόνικον 16-18
Λεξιλόγιο
εὐλαβέομαι-οῦμαι: σέβομαι, φοβούμαι,
προσέχω, τιμώ
παραυτίκα: αμέσως στιγμιαία
σχολὴ: αργία, αδράνεια, ευκαιρία
Ασκήσεις
1.
κρύψῃς,εὐδοκιμοίης, φαίνοιο, ἐπιτιμῴης: να αντικατασταθούν χρονικά οι τύποι.
2.
Να
γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των επιρρηματικών δευτερευουσών προτάσεων.
3.
Να
αναγνωριστούν συντακτικά οι μετοχές του κειμένου.
4.
«Τοὺς μὲν θεοὺς φοβοῦ, τοὺς δὲ γονεῖς τίμα,
τοὺς δὲ φίλους αἰσχύνου, τοῖς δὲ νόμοις πείθου»: να μετατραπεί ο
ευθύς λόγος σε πλάγιο, σε εξάρτηση από τη φράση: Ἰσοκράτης Δημόνικον παραινεῖ ...
5.
«Μάλιστα δ' ἂν
εὐδοκιμοίης, εἰ φαίνοιο ταῦτα μὴ πράττων»: να αποδοθεί ο υποθετικός λόγος σε
όλα τα υπόλοιπα είδη.
