ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ - Λυσίου, Ὑπὲρ Μαντιθέου § 14-15

Λυσία, Ἐν βουλῇ Μαντιθέῳ δοκιμαζομένῳ ἀπολογία, § 14-15  

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.   Ποια είναι η πρόταση του Μαντιθέου για την οικονομική ενίσχυση των στρατευμένων συνδημοτών του; Πού αποσκοπεί η πρότασή του;

2.    ὕστερος ἀνεχώρησα τοῦ σεμνοῦ Στειριῶς τοῦ πᾶσιν ἀνθρώποις δειλίαν ὠνειδικότος: να σχολιάσετε τη φράση αυτή του Μαντιθέου.

3.      Πώς τεκμηριώνεται στο κείμενο ο πατριωτισμός του Μαντιθέου;

4.      Γιατί ο Μαντίθεος αποκαλεί σεμνόν τον Θρασύβουλο;

5.      Να εντοπίσετε στο κείμενο τα σημεία που αφορούν στα ρητορικά ήθη.

6.    Σε ποια εκστρατεία αναφέρεται ο Μαντίθεος και ποια ήταν η πρόβλεψη για την έκβασή της;

7.      Να εντοπίσετε στο κείμενο τα σημεία που αφορούν στα ρητορικά πάθη.

8.    τῆς ἡμετέρας φυλῆς δυστυχησάσης καὶ πλείστων θανόντων: Να σχολιάσετε τη φράση του Μαντιθέου.

9.   Πώς τεκμηριώνει ο Μαντίθεος τη γενναιότητα που επέδειξε κατά την εκστρατεία των Αθηναίων στην Κόρινθο εναντίον των Λακεδαιμονίων;

10. Πώς εκδήλωναν τη φιλοπατρία τους οι εύποροι Αθηναίοι, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Μαντίθεος στο κείμενο; 

Λυσία, Ἐν βουλῇ Μαντιθέῳ δοκιμαζομένῳ ἀπολογία, § 14-15  

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. α) Να σχηματίσετε για καθεμία από τις λέξεις της Α΄ στήλης ένα παράγωγο επίθετο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη που δίνεται στη Β΄ στήλη.

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ	Γ΄ ΣΤΗΛΗ
όνομα	κατάληξη	επίθετο
δημότης	-ικός
ἀνὴρ	-εῖος
ἄνθρωπος	-ειος
ἔξοδος	-ιος
ἄλλος	-οῖος

     β) συλλεγέντων, εἰδώς, ἀποροῦντας, παρέχειν, συνεβούλευον: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

2. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι	κατάληξη	ομόρριζα ουσιαστικά
συλλεγέντων	-ος
παρέχειν	-ὴ
ἀνεχώρησα	-ις
ὠνειδικότος	-ος
κεκτημένος	-μα

     β) προθύμους, πολλά, ἐξόδου, ἀναδυομένων, πρώτης: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου μία αντώνυμη λέξη στην αρχαία ελληνική γλώσσα.

3. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. συλλέγω	α) φημί
2. οἶδα	β) προσήκει
3. λέγω	γ) ἐναντίος
4. χρή	δ) ἀγνοῶ
5. πολέμιος	ε) γιγνώσκω
ζ) ἐπιλέγω		στ) συνάγω

     β) συλλογή, ευσυνειδησία, έπος, σχεδόν, σύμβουλος: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

4. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

     

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. ἔξοδος	α) εὐπορῶ
2. πρόθυμος	β) ὀλίγα
3. ἀπορῶ	γ) καταδύομαι
4. πολλά	δ) δίοδος
5. ἀναδύομαι	ε) ἐνδύομαι
	στ) ἀπρόθυμος
	ζ) εἴσοδος

   β) παράδειγμα, ἀνάβητε, διεπραξάμην, ἐναποθανόντων, ἀνεχώρησα: Να ανα-λύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

5. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι	κατάληξη	ομόρριζα ουσιαστικά
ἀνάβητε	-ις
κινδυνεύειν	-ος
διεπραξάμην	-ις
τεταγμένος	-μα
μάχεσθαι	-ής

     β) ιστορία, γένος, φυλετικός, παραχώρηση, καθυστέρηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

6. α) επίδοση, απόκτημα, διάβημα, αδιέξοδο, δέηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

     β) ἀνάβητε, δυστυχησάσης, ἀνεχώρησα, σεμνοῦ, δειλίαν: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου μία αντώνυμη λέξη στην αρχαία ελληνική γλώσσα.

7. α) επικίνδυνος, δύση, πραγματικότητα, παράταξη, όνειδος: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

      β) Να σχηματίσετε για καθεμία από τις λέξεις της Α΄ στήλης ένα παράγωγο επίθετο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη που δίνεται στη Β΄ στήλη.

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ	Γ΄ ΣΤΗΛΗ
όνομα	κατάληξη	επίθετο
παράδειγμα	-ικός
ὕστερον	-αῖος
ἀνήρ	-εῖος
ἔξοδος	-ιος
πᾶς	-οῖος

8. α) ἔδωκα, κεκτημένος, κινδυνεύειν, διεπραξάμην, ἐναποθανόντων: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

     β) Να απαντήσετε στα παρακάτω ζητούμενα:

ἔχοντας: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη -ις.

ἀπόρως: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

προθύμους: να γράψετε μία αντώνυμη λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

λέγω: να γράψετε ένα συνώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

ἐφοδίων: να αναλύσετε τη σύνθετη λέξη στα συνθετικά της.

 9. α) Να αντιστοιχίσετε τα ομόρριζα προς τις λέξεις του κειμένου διεπραξάμην και ἀνάβητε ουσιαστικά (Α΄στήλη): πραγμάτιον, πρᾶγμα, ἀνάβασις, ἀναβάτης και βάθρον με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (Β΄ στήλη)

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β' ΣΤΗΛΗ
1. πραγμάτιον	α) ενέργεια ή κατάσταση
2. βάθρον	β) υποκοριστικό
3. ἀνάβασις	γ) αποτέλεσμα ενέργειας
4. ἀναβάτης	δ) τόπος
5. πρᾶγμα	ε) πρόσωπο που ενεργεί

     β) είδηση, επικός, κτήμα, δυτικός, πολεμικός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

10. α) πολίτης, ἐφόδιον, παράδειγμα, βουλή, σεμνός: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

    β) συλλεγέντων, ἔξοδος, πρόθυμος, παρέχειν, συνεβούλευον: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.