Φιλολογία: ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ - Λυσίου, Ὑπὲρ Μαντιθέου § 20-21

Λυσία, Ἐν βουλῇ Μαντιθέῳ δοκιμαζομένῳ ἀπολογία, § 20-21

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ο Μαντίθεος παραθέτει στον επίλογο και ένα άλλο στοιχείο της εναντίον του δυσαρέσκειας: τη δημηγορία του, παρά το νεαρό της ηλικίας του, στην Εκκλησία του Δήμου. Τι επιδιώκει με αυτό;

2. Να σχολιάσετε τον επίλογο ως προς τη μορφή του.

3. Ποια χαρακτηριστικά του ήθους του προσπαθεί να προβάλει ο Μαντίθεος στον επίλογο;

4. Να εντοπίσετε στο κείμενο τα ρητορικά ήθη του Μαντιθέου, των κατηγόρων και των βουλευτών.

5. Πού αποδίδει ο Μαντίθεος την οργή μερικών εναντίον του;

6. τίς οὐκ ἄν ἐπαρθείη πράττειν καὶ λέγειν ὑπὲρ τῆς πόλεως; να σχολιάσετε τη φράση του Μαντιθέου.

7. Να εντοπίσετε στο κείμενο τα ρητορικά πάθη.

8. Με ποιον τρόπο τελειώνει τον λόγο του ο Μαντίθεος;

9. Πώς απευθύνεται ο Μαντίθεος στο τέλος του λόγου του προς τους βουλευτές και γιατί;

Λυσία, Ἐν βουλῇ Μαντιθέῳ δοκιμαζομένῳ ἀπολογία, § 20-21

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. α) Να συνδέσετε τις λέξεις της Α΄ στήλης με τις λέξεις του κειμένου (Β΄ στήλη) με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια:

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. σχέση	α) πράττω
2. αχθοφόρος
3. πρακτικός	β) ἄχθομαι
4. αγωγή
5. πράξη	γ) ἔχω
6. επαχθής
7. έπαρση

β) δήμῳ, δημηγορῆσαι, ἐνθυμούμενος, ἀξίους, γνώμην: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

2. α) βουλή, ἀληθής, ἄξιος,γνώμη, κριτής: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

β) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό (απλό ή σύνθετο) της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι	κατάληξη	ομόρριζα ουσιαστικά
ᾐσθόμην	-τήριον
πέπαυνται	-ήρ
ἔχοντας	-ις
ἄχθοισθε	-ος
ὁρῶν	-μα

3. Να απαντήσετε στα παρακάτω ζητούμενα:

ᾐσθόμην: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη -ις.

γνώμη: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

αδόκητος: να γράψετε τη λέξη του κειμένου με την οποία έχει ετυμολογική συγγένεια.

πέπαυνται: να γράψετε ένα αντώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

λέγειν: να γράψετε ένα συνώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

κριτής: να σχηματίσετε ένα επίθετο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη

-ικός.

ἐπαρθείη: να αναλύσετε τη σύνθετη λέξη του κειμένου στα συνθετικά της.

ἄξιος: να σχηματίσετε ένα επίθετο σύνθετο της νέας ελληνικής γλώσσας με πρώτο συνθετικό τη λέξη ἄξιος.

πράττειν: να σχηματίσετε ένα παράγωγο ουσιαστικό που να δηλώνει αποτέλεσμα ενέργειας.

επαχθής: να γράψετε τη λέξη του κειμένου με την οποία έχει ετυμολογική συγγένεια.

4. α) Να απαντήσετε στα παρακάτω ζητούμενα:

βουλή: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

ενθύμιο: να γράψετε τη λέξη του κειμένου με την οποία έχει ετυμολογική συγγένεια.

πρῶτον: να γράψετε μία αντώνυμη λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

νομίζω: να γράψετε ένα συνώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

διατεθῆναι: να αναλύσετε τη σύνθετη λέξη του κειμένου στα συνθετικά της.

β) σχέσις, ἡνίοχος, σχῆμα, ὅρασις, ὅραμα: Να κατατάξετε τις παραπάνω ομόρριζες προς τους επόμενους ρηματικούς τύπους του κειμένου ἔχοντας, και ὁρῶν λέξεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει η καθεμία.

ενέργεια ή κατάσταση	πρόσωπο που ενεργεί	αποτέλεσμα ενέργειας

5. α) ἀχθομένων, ἠναγκάσθην, δημηγορῆσαι, ἐνθυμούμενος, πέπαυνται: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

β) Να αντιστοιχίσετε τα ομόρριζα προς τις λέξεις του κειμένου πράττειν και ἔχοντας ουσιαστικά (Α΄στήλη): πράκτωρ, πρᾶξις, πραγμάτιον, σχολεῖον και σχῆμα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (Β΄ στήλη)

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β' ΣΤΗΛΗ
1. πράκτωρ	α) ενέργεια ή κατάσταση
2. πρᾶξις	β) υποκοριστικό
3. σχολεῖον	γ) αποτέλεσμα ενέργειας
4. σχῆμα	δ) τόπος
5. πραγμάτιον	ε) πρόσωπο που ενεργεί

6. α) Να συνδέσετε τις λέξεις της Α΄ στήλης με τις λέξεις του κειμένου (Β΄ στήλη) με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια (δύο λέξεις της Α΄στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. λόγος	α) ὁρῶ
2. όραμα
3. ευεξία	β) ἔχω
4. κόψη
5. λεξικό	γ) λέγω
6. επαχθής
7. σχέση

β) ἐπεχείρησα, δημηγορῆσαι, διατεθῆναι, ἐνθυμούμενος, ἐπαρθείη: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

7. α) ευαισθησία, πραγματεία, δημόσιος, θέμα, θυμός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

β) λέγω, πράττω, παύω, νομίζω, ὁρῶ: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου μία συνώνυμη λέξη στην αρχαία ελληνική γλώσσα.

8. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι	κατάληξη	ομόρριζα ουσιαστικά
ἠναγκάσθην	-η
ἐπαρθείη	-ις
ἐπεχείρησα	-μα
πράττειν	-μα
λέγειν	-ος

β) παύλα, νόμισμα, σχήμα, έπαρση, ανάκριση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

9. α) ὁρῶν, νομίζοντας, ἐπαρθείη, πόλεως, κριταί: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

β) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. λέγω	α) πρέπον
2. νομίζω	β) δρῶ
3. δέον	γ) βλέπω
4. πράττω	δ) ἀπόφημι
5. ὁρῶ	ε) οἴομαι
	στ) γιγνώσκω
	ζ) φημί

10. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ	Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. ἄξιος	α) ἥδομαι
2. πρῶτον	β) ἄρχω
3. παύω	γ) ψευδής
4. ἄχθομαι	δ) ἀνάξιος
5. ἀληθής	ε) ἀγανακτῶ
	στ) δεύτερον
	ζ) τελευταῖον

β) διατεθῆναι, πράττοντες, ὁρῶν, ἔχοντας, λέγειν: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό στη νέα ελληνική γλώσσα.